Gelişimsel Koordinasyon Bozukluğu
Sakar çocuk yoktur. Gelişimsel koordinasyon bozukluğu vardır!
Gelişimsel koordinasyon bozukluğu erken tanınırsa tedavi edilebilen yaygın bir durumdur.
Sakarlık… Çoğu kez başımıza bela olan özelliğimiz.
Aslında sakarlık çocukluk çağında başlayan, erken tanınırsa tedavisi olan bir durum. Hatta tıbbi bir tanısıda var. Gelişimsel koordinasyon bozukluğu.
Çocuğunuz…
Sık sık takılıp düşüyor, etraftaki objeleri düşürüyor mu?
Düğmelerini iliklemekte ve ayakkabılarını bağlamakta yaşıtlarından geride mi?
El işi dersinde zorlanıyor mu?
Takım oyunlarında hep en son seçilen mi oluyor?
El yazısında zorlanıyor ve ödevlerini yetiştiremiyor mu?
Bu sorulara evet yanıtı veriyorsanız, okul öncesi ve okul çağında olan çocukların %6-8’ini etkileyen gelişimsel koordinasyon bozukluğu için harekete geçmeniz gerekli…
Gelişimsel koordinasyon bozukluğu günlük aktiviteleri engelleyen motor beceri eksikliği ve koordinasyonsuzluk olarak tanımlanıyor. Bu çocuklarda hiperaktivite ve dil gelişim sorunları da sık ortaya çıkıyor.
Gelişimsel koordinasyon bozukluğu günlük aktiviteleri engellediği gibi, bu çocuklar fiziksel katılım gerektiren aktivitelerden uzak durmaya, arkadaşları tarafından izole edilmeye başlıyorlar. Zamanla öz güven eksikliği ve kendi üretimlerini beğenmeme ortaya çıkıyor.
Motor becerilerinde sorunları olan çocukları “sakarlıkla” etiketlemek 4-8 yaş arasındaki değerli müdahale zamanını kaçırmamıza yol açabilir. Sakar çocuk yoktur. Gelişimsel koordinasyon bozukluğu vardır.
Gelişimsel Koordinasyon Bozukluğunun Tanı Ölçütleri
- Motor koordinasyon gerektiren günlük etkinliklerdeki yeterlilik, kişinin kronolojik yaşı ve ölçülen zeka düzeyi göz önünde bulundurulduğunda beklenenin önemli ölçüde altındadır. Bu, motor dönüm noktalarına (örn. yürüme, emekleme, oturma) ulaşmada belirgin gecikmelerin olması, eşyaları düşürme, “hantallık”, spor yaparken düşük yeterlilik gösterme ya da el yazısının bozuk olmasıyla kendini gösterebilir.
- Bu bozukluk okul başarısını ya da günlük yaşam etkinliklerini önemli ölçüde bozar.
- Mental retardasyon (zeka geriliği) varsa bile motor sorunlar genellikle buna eşlik edenden daha fazladır.
- Sıraya koyma, zamanlama ve yargılama sorunları kapsayan, beyin anatomisinde problemin açık olarak gösterilemediği beyin işlemlerindeki nonspesifik bozulmayı yansıtır. Motor beceriksizlikte bilişsel, duyusal, motor işlemlerde de sorunlar olur ki; görsel, hareket ve derin algı işin içine karışır.
– Kronolojik yaş ve ölçülen zekanın önemli derecede altında motor koordinasyon
– Bozukluk akademik başarı veya uyum işlevlerini önemli derecede bozar.
– Bozukluk genel tıbbi duruma bağlı olmamalı (örn. Serebral palsi, müsküler distrofi gibi.)
– Mental retardasyon varsa, motor defisit bilişsel defisitten fazladır.
– İnce ve kaba motor becerileri bilişsel işlevin önemli derecede altındadır.
– Motor bozukluğu açıklayacak herhangi bir nörolojik neden olmayacak ve erken gelişim döneminden beri olacak.
– Erken motor dönüm noktalarına ulaşmada gecikmeler (örn. Elle tutma, kavrama ve yürümede gecikme gibi)
– Parmak ucunda veya wide base yürümede ısrar etme
– Anormal tonus, güçsüzlük, dismetri veya fokal nörolojik defisitin olmaması
– Yaşına uygun motor dönüm noktalarını gerçekleştirememe (Örn. Topu yakalama, bir ayağı üzerinde sıçrama, yaşına uygun figürleri çizme)
– Görsel-motor bütünlükte, sıralama, derin duyu, motor performans ve jestleri taklitte önemli derecede gecikme.
Epilepsi (Sara), Otizm, Serebral Palsi, Ketojenik Diyet, Başağrısı, Gelişimsel Gerilik Çocuk Nöroloji doktoru Doç Dr Barış Ekici’nin bilgilendirici Çocuk Nörolojisi sitesidir.
